Πονος....

Ο πόνος είναι το υποκειμενικό συναίσθημα με το οποίο κάποιος μπορεί να εκδηλώσει τη δυσφορία του. Όλοι έχουμε νιώσει κατά καιρούς περιοδικό ή χρόνιο πόνο. Σε αυτό τον κόσμο ο πόνος (ψυχικός ή σωματικός) και η αρρώστια είναι "φυσιολογικά".

     Η παγκόσμια βιομηχανία φαρμάκων κερδίζει περίπου $50 δις το χρόνο. Εντούτοις οι ασθενείς      που ....   πάσχουν από χρόνιο πόνο ανακουφίζονται ελάχιστα από τις συμβατικές φαρμακευτικές  αγωγές, ενώ η μορφίνη και άλλες ναρκωτικές ουσίες μπορεί να προκαλέσουν εθισμό.

Μια συνοπτική μελέτη,  ασχολήθηκε με αρκετές έρευνες για τον πόνο και αποκάλυψε ότι δυστυχώς «οι επιστήμονες δε γνωρίζουν ακόμα τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να προσδιορίσουν την καλύτερη θεραπεία για κάθε ασθενή.»

Σύμφωνα με σύγχρονες μελέτες για φάρμακα, χειρουργικές επεμβάσεις και την εναλλακτική ιατρική, «ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν τεράστια κενά στη βάση των γνώσεων μας,»

Τι είναι λοιπόν ο πόνος και γιατί υποφέρουν τόσοι άνθρωποι για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα;

Ο πόνος γίνεται αισθητός όταν ηλεκτρικά σήματα στέλνονται από νευρώνες που καταλήγουν στον εγκέφαλο, ο οποίος στη συνέχεια μπορεί να απελευθερώσει παυσίπονες ουσίες που ονομάζονται ενδομορφίνες και παράγουν σωματικές και στιγμιαίες έως μακροχρόνιες και συναισθηματικές αντιδράσεις. Ωστόσο, το πεδίο της επιστημονικής έρευνας στον τομέα είναι οδυνηρά θολό:

1. Ο επιστήμονας δεν κατανοεί τον πόνο

Όταν κάποιος πονά, το αναγνωρίζει. Παρόλα αυτά, εάν οι επιστήμονες κατάφερναν να κατανοήσουν πλήρως την όλη διαδικασία του πόνου, θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν περισσότερο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Πόνου, ο πόνος ορίζεται ως «μια δυσάρεστη αίσθηση και συναισθηματική απόκριση σε αυτή την αίσθηση.»

Ο πόνος πολλές φορές είναι αποτέλεσμα ενός επιφανειακού τραύματος. Ορισμένες φορές όμως, προκαλείται από τραυματισμένους νευρώνες που δεν είναι και τόσο εύκολο να εντοπιστούν. «Ο πόνος είναι πολύπλοκος και καθορίζει την δυνατότητα μας να εγκαθιδρύσουμε ένα ξεκάθαρο ορισμό,»  «Ο πόνος είναι κάτι περισσότερο από μια νευρική μεταβίβαση. Πρόκειται για ένα περίπλοκο μίγμα συναισθημάτων, κουλτούρας, εμπειρίας, πνεύματος και συναίσθησης.»

2. Ο χρόνιος πόνος συρρικνώνει τον εγκέφαλο

Εάν πάσχετε από χρόνιο πόνο, ξέρετε πόσο αποθαρρυντικός και εξασθενητικός μπορεί να είναι, τόσο σωματικά αλλά και ψυχικά. Μπορεί να σας εμποδίσει να ασχοληθείτε με δραστηριότητες και να σας κάνει δύστροπους για λόγους που κανένας άλλος εκτός από εσάς δεν μπορεί να καταλάβει. Όμως, αυτή είναι μόνο η μια όψη του νομίσματος. Σύμφωνα με μια επιστημονική αναφορά από το 2004, οι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιους πονοκεφάλους διαθέτουν εγκέφαλο έως και 11% μικρότερο σε σχέση όλα τα υπόλοιπα άτομα. Δε γνωρίζουν το λόγο …. «Είναι πιθανό να οφείλεται στο άγχος που μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια ζωή. Οι νευρώνες γίνονται υπερδραστήριοι ή κουράζονται από τη δραστηριότητα.»

3. Ημικρανίες και σεξ

Ίσως να μη συμβαδίζει με την κλασική ατάκα «Όχι απόψε αγάπη μου…», όμως μια έρευνα του 2006 αποκάλυψε ότι τα άτομα που πάσχουν από ημικρανίες έχουν έως και 20% υψηλότερα ποσοστά σεξουαλικής επιθυμίας σε σχέση με εκείνους που πάσχουν από πονοκεφάλους. Η μελέτη αυτή προτείνει ότι η σεξουαλική επιθυμία και οι ημικρανίες μπορεί να επηρεάζονται από την ίδια χημική ουσία του εγκεφάλου, κάτι το οποίο σημαίνει ότι η καλύτερη αντιμετώπιση της σχέσης αυτής θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο χρήσιμες θεραπείες, τουλάχιστον για το κομμάτι του πόνου.

4. Γυναίκες και πόνος

Όποιος άνδρας έχει παρακολουθήσει τη γυναίκα του να γεννά φυσιολογικά θα ορκιζόταν ότι οι γυναίκες μπορούν να αντέξουν τα πάντα. Όμως η αλήθεια είναι ότι πονάει πιο πολύ απ'Α ότι φαντάζεστε. Οι γυναίκες έχουν περισσότερους νευρικούς υποδοχείς από τους άντρες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες διαθέτουν 34 νευρικές ίνες ανά τετραγωνικό εκατοστό στο πρόσωπο ενώ οι άνδρες φτάνουν έως τις 17. Επίσης, σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2005, οι γυναίκες επιβεβαίωσαν ότι έχουν νιώσει πολύ περισσότερο πόνο σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους σε σχέση με τους άνδρες και αυτό διότι ένιωσαν πόνο σε περισσότερα μέρη του σώματος τους και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

5. Ζώα

Η έρευνα μέσω των ζώων θα μπορούσε να προσφέρει ενδείξεις που προοδευτικά θα απαλλάξουν τον άνθρωπο από τον πόνο, όπως για παράδειγμα ο γυμνός τυφλοπόντικας. Μια μελέτη που διενεργήθηκε φέτος απέδειξε ότι το είδος αυτό δε νιώθει τον πόνο του οξέος ή την έντονη γεύση της καυτής πιπεριάς. Εάν οι επιστήμονες κατανοήσουν το λόγο που συμβαίνει αυτό, ίσως να καταφέρουν επιτέλους να δημιουργήσουν νέες θεραπείες για τον άνθρωπο. Το 2006, οι επιστήμονες ανακάλυψαν το μονοπάτι της μετάδοσης του χρόνιου πόνου στα ποντίκια, το οποίο ελπίζουν να μεταφράσουν προς όφελος της καλύτερης κατανόησης του ανθρώπινου χρόνιου πόνου.

Και τώρα τι κάνουμε;

Εντωμεταξύ, η άσκηση είναι μια χρήσιμη θεραπεία για πολλούς τύπους χρόνιου πόνου.

Σε μια ιταλική έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαΐου του περιοδικού Cephalalgia, υπάλληλοι γραφείου ξεκουράζονταν και ασκούνταν κάθε 2 ή 3 ώρες. Για ένα χρονικό διάστημα 8 μηνών, κράτησαν ημερολόγιο, το οποίο στη συνέχεια συγκρίθηκε με άλλα ημερολόγια μιας ομάδας ατόμων που δεν άλλαξαν συνήθειες. Στο τέλος, η ομάδα των ατόμων που γυμναζόταν καθημερινά ανέφερε ότι οι πονοκέφαλοι και οι πόνοι στο λαιμό και τους ώμους μειώθηκαν κατά 40% ενώ ταυτόχρονα μείωσαν τη χρήση των παυσίπονων στο μισό.

«Στην ουσία η σωματική δραστηριότητα δρα ως ένα φυσικό παυσίπονο για τους περισσότερους ανθρώπους που υποφέρουν από αρθρίτιδα,»

«Ακόμα και μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, όπως ένας 10-λεπτος περίπατος τρείς φορές τη μέρα, μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις της αρθρίτιδας και να βοηθήσει στην αποφυγή πιο οδυνηρών συνεπειών»  «Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει τον πόνο φυσικά και να ελαττώσει την εξάρτηση από τα φάρμακα.»